چگونه حضرت که دریک مکان است، ناظرهمه جا می باشد؟
بایددانست که حاضـر و ناظر دانسـتن امام به این معنا نیست که امام باچشم سر، افراد را نگاه میکند؛ همانگونه که شاهد و
نـاظر بودن خـدا نیزشـهود و دیـدن مادی نیست. بلکه امام دارای حقیقت وجودی بسـیار بلنـدی است که مربوط به گستره این
عالم مادی نیست. در بسـیاری از اخبار، برای پیامبرصـلی الله علیه و آله وسـلم و امامان علیهم السـلام غیر از آنچه که ما آنرا
نفس و روح می نامیم، مقامی والاتر اثبات شـده و آن مقام نورانیت است. در روایتی نقل شـده است «نخستین چیزی که خدای
متعال آفرید، نور پیامبر اکرم و امامان بود»(1). در روایت دیگر آمده است: «خداوند در آغاز، نور محمدصلی الله علیه و آله و
سلـم و علی علیـه الســلام راخلـق کرد»(2) و در روایـتی دیگر بیـان شــده اسـت: «خداونـد، از نـور عظمـت خـویش، آنـان را
آفرید»(3).
آفرینش از نورخـدا،چنـدان برای مـا روشن نیست، ولی میتوان گفت غیر مـادی و مقامی بس بلنـداست. این مقام نورانیت،
چون محیط و دربردارنده زمان ها و مکان ها است برهمه چیز احاطه وجودی دارد و نمونه و مثلی است برای علم الهی ؛
همانگونه که
1- بحارالأنوار،ج25،ص22.
2- بحارالأنوار،ج54،ص170.
3- بحارالأنوار،ج15،ص24.
خدای متعال بر همه ماسوای خویش، احاطه حضوری دارد و این، به زمان و مکان ربطی ندارد، آنها نیزکه مظهر تام اسمای
الهی اند و علمشان هم مظهر علم الهی است، به موجودات احاطه حضوری دارند.
بر این اسـاس، اسـتقرارحضـرت در مکانی از مکان های این کره خاکی، باشاهـد و ناظر بودن او منافاتی نـدارد. اسـتقرار برای
بدن مادی است وشاهد و ناظر بودن، مربوط به مقام نورانیت و روح مطهر آنان که وسعت وجودی دارد میباشد.(1)
1- معارف قرآن، بحث انسانشناسی،ص411و412
#ThePromisedSaviour
در روایات،شمایل و اوصاف حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف بیان شده است از
جمله:چهره ای گنـدمگون، پیشانی بلنـد، ابروان هلالی،چشـمان سـیاه و درشت و... او اهل عبادت وشب زنده داری، زهدو
پارسایی،صبر و بردباری، عدالت‌و نیکوکاری و... است.
زندگی آن حضرت شامل سه دوره پرفراز و نشیب است:
دوران اختفـا: زنـدگی پنهـانی آن حضـرت که از آغـاز ولادت تـاشـهادت پـدر راشامـل میشود. در این دوران امـام حسـن
عسـکری علیه السـلام بـا نوشـتن نامه و دادن عقیقه، نزدیکان وخواص را از ولادت امام مهـدی عجل الله تعالی فرجه الشـریف
آگاه کرد.(1)
در این دوره، برخی افراد، به دیـدار امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشـریف موفق شدنـد. محمدبن عثمان که یکی از بزرگان
شیعه است، میگوید:چهل نفر ازشیعیان، نزد امام یازدهم گرد آمدیم. آن حضرت، فرزندش را به ما نشان داد و فرمود: «پس
از من این، امام شما وجانشین من است. از او فرمان ببرید و بعداز من، در دین خود پراکنده نشوید که هلاک می شوید».(2)
دوران غیبـت: این زمـان، از هنگـام شـهادت امـام یـازدهم علیه السـلام شـروع میشـود و تـاظهـور ادامه دارد. علت غیبت آن
حضرت، به روشنی معلوم نیست؛ ولی ازحکمت های آن، نجات از قتل و امتحان مردم است.
1-کمال الدین،ج2، ب 42،ح10.
2-کمال الدین،ج2، ب43،ح2.
دیدگاه دین اسلام درباره ظهورمنجی چیست؟
در دین مقدس اسـلام، مسأله موعود و منجی، به روشـنی مطرح شده است. قرآن،کتاب آسـمانی مسلمانان، در آیات متعدد به
حـاکمیت صالحـان بر زمین و غلبه دین حق، اشـاره دارد. ازجمله آنهـا آیه 105 ازسوره انبیـا است.(1)خداونـد، در این آیه
تصـریح میکنـدکه زمین را بنـدگان صالح من به ارث میبرند و در اختیار میگیرند. همچنین تصـریح میکند که این امر،
حقیقتی است که درکتب انبیای گذشـته نیز بـدان اشاره شـده است. در آیه 55 از سوره نور خداونـد، به انسان هایی که ایمان
آورده و عمل صالـح انجام دادند، وعده میدهد که خلافت وحکومت در زمین را به آنان وا میگذارد و دینشان را پابرجا و
برقرار میسـازد و درچنین زمـانی، آرامش و امنیت کامـل، درجهـان ایجـاد میشود و آدمیـان به عبادت و بنـدگی خـدا می
پردازند.
خداوند، در سهجای قرآن (توبه: 33 و 34؛ فتح: 28؛صف: 8) تصریح میکند، دین اسلام بر همه ادیان غلبه خواهدکرد؛ هر
چند
کافران و مشـرکان نخواهنـد وخود راشاهـد برچنین رویـدادی معرفی میکند. البته، با توجه به روایاتی که در تفسـیر و تبیین
آیات الهی از پیشوایان معصوم صادرشـده است، میتوان دریافت که بیش از 250 آیه از آیات قرآن، به امام مهدی عجل الله
تعالی فرجه الشریف وحاکمیت عدل و دین، اشاره دارد.(1)
علاوه بر قرآن کریم، درکتب روایی مهم شـیعه وسنی روایات متعددی درباره او ذکرشده است،کتاب های متعددی نیز ویژه
آن حضـرت به رشـته تحریر در آمده است؛ برای نمونه، میتوان ازکمال الدین و تمام النعمه، اثرشـیخ صدوق، الغیبه، نوشـته
نعمـانی وکتـاب الغیبه، نوشـته شـیخ طوسـی از علمای گذشـته و منتخب الاثر، اثر لطفاالله صافی گلپایگانی از علمای معاصـر
شیعه، نام برد یا به الفتن، اثر ابن حماد و الاربعین، تألیف ابو نعیم اصفهانی از اهل سنت اشاره کرد.
پیامبرگرامی صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:
مهدی از عترت من از نسل فاطمه علیها السلام است.(2)
ذکر این نکته مناسب است که به اعتقادشـیعه، امام عجل الله تعالی فرجه الشـریف فرزندامام حسن عسکری علیه السلام
است که در سال255قبه دنیا آمـد و اکنون در پس پرده غیبت قرار دارد و تا زمانی که خداونـد اذن ظهور و قیام دهـد، زنده
است؛ ولی به اعتقاد اهل سـنت، او به دنیا نیامـده است؛ بلکه درآخرالزمان وحـدودچهل سال پیش ازظهورش، متولـدخواهد
شد
1-و لقـدکتبنا فی الزبور منبعـدالـذکر أ َّن الارض یرثها عبادی الصالحون؛ در «زبور» بعـداز ذکر (تورات) نوشتیم: «بندگان
شایسته ام وارث (حکومت) زمین خواهندشد».
1- ر.ک: معجم احادیث الامام مهدی،ج5.
2- درسـنن ابو داوودکه ازکتاب های مهم اهل سـّنت است، در باب «ماجاء فی المهدی»حدیث شماره 3735 از ام سلمه نقل
شـده است که:سـمعت رسول االله صـلی الله علیه و آله وسـلم یقول: «المهـدی من عترتی من ولد فاطمه»؛ شـنیدم پیامبر فرمود:
«مهدی، از عترت من از نسل فاطمه است». درحدیث شـماره 3736 از ابی سـعیدخدری نقل شده است که رسول الله صلی الله
علیه و آله وسـلم فرمود: «المهـدی مّنی اجلی الجبهه اقنی الانفی ملأ الارض قسـطا و عـدًلاکما ملئت جورا وظلما؛ مهدی، از
من است. پیشانی او آشـکار و هویدا است، بینی بلند وکشـیده دارد. زمین را از عدل و داد پر میکند، همانطورکه ازظلم و
جور پرشده است»، الطرائف فی معرفه مذاهب الطوئف،ص177،ح278.