چرا اهل تسّنن معتقدند امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف هنوزبه دنیا نیامده است؟
وجود روایات فراوان درباره مهـدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشـریف، اعتقاد به آمـدن مهـدی را در آخرالزمان، عقیده ای
مسلم میان مسلمانان قرار داده است
اما درباره ولادت آن حضرت، میان شیعه و اکثریت اهل سنت، اختلاف است. عدم اعتقاد
بسیاری از اهل سنت به ولادت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف علت هایی دارد، ازجمله:
1. مخفی بودن ولادت آن حضـرت: آمدن مهدی موعودصـلی الله علیه و آله وسـلم، ازصدر اسلام، امری مسلم و مورد توجه
مسـلمان بود.سـلاطین و حاکمـان وقت هم از آن اخبـار بی اطلاع نبودنـد وشـنیده بودنـدکه مهـدی به دنیـاخواهـدآمـدو
حکومت سـتمکاران را منقرض و تمام زمین را ازحکومت حق و عـدل پر خواهـدکرد؛ به ویژه روایات متعددی که میگفت
او، نهمین از فرزندان امام حسـین علیه السلام است؛ لذا از وجود وظهور او، در بیم و هراس بودندو درصدد بودندبه هرگونه
این خطر را ازحکومت خود دفع کنند؛ به همین سـبب،خانه های بنی هاشم _ به ویژه خانه امام حسن عسـکری علیه السلام _
به شـدت تحت کنترل و مراقبت مأموران مخفی و علنی دولت عباسـی قرار داشت.حتی معتمد عباسـی، به عده ای از زنان قابله
سر داده بود درخانه های بنی هاشم _ به ویژه خانه امام حسن عسکری علیه السلام _ رفت و آمدکنند و
مراتب راگزارش دهند. معتمدعباسـی پس ازشـهادت امام عسکری علیه السلام، دستور دادخانه آنحضرت را بازرسی کنند
وگروهی از زنان قابله را فرسـتاد تا تمام کنیزان آن حضـرت را معاینه کننـد و اگر آبسـتنی بین آنان دیده شد، بازداشت کنند.
حتی به خـانه امـام عسـکری علیه السـلام هم اکتفـا نکرد و دسـتور داد تمـام خانه های شـهر را باکمال دقت بازرسـی وکنترل
کنند(1). ولادت حضـرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشـریف نیز به دلیل وضـعیت سـخت آن زمان، مخفی بود و امام حسـن
عسـکری علیه السـلام فرزند بزرگوارخود را تنها به خواص و معتمدان ازشیعیان خود نشان میداد و او را امام وحجت بعداز
خود معرفی میکرد.
با این وضعیت،طبیعی است، اهل سّنت که از اهل بیت پیامبر علیهم السلام فاصله گرفته بودند، از ولادت
آن حضرت مطلع نشوند؛
2. اجتناب از برخی لوازم احتمال یپذیرش ولادت حضـرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف : در روایات بسیاری، از پیامبر
اکرم صـلی الله علیه و آله وسـلم نقل شده که تعداد امامان وخلفای بعداز من، دوازده نفر است. مجموع روایات شـیعه وسنی
در اینبـاره 925حـدیث است. در بسـیاری از همین روایـات، به نـام دوازده نفر تصـریح شـده و اینکه اولشان امام علی علیه
السلام و آخرشان امام مهدی موعود علیه السلام است و اینکه نُه نفر از آنان، از نسل امام حسین علیه السلام هستند.(2)
با توجه به این احادیث چنین به نظر میرسـدکه پـذیرش ولادت حضـرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشـریف از امام حسـن
عسـکری علیه السـلام توابعی دارد یعنی، هرچنـد پـذیرش ولادت حضـرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشـریف به طورحتم و
لزوم، به قبول نظرشیعه در مسأله خلافت و امامت نمی انجامد؛ ولی اهل سنت را مقابل انبوهی از روایات قرار میدهد که باید
در توجیه آن روایات،خود را به زحمت و مشقت بیندازند، لذا از اصل، ولادت آن حضرت را منکر میشوند.
1-کافی مرحوم کلینی؛ الارشاد مرحوم شیخ مفید.
2- در تعـدادی از این روایات، نام تمام دوازده نفر، یک به یک ذکرشـده است. همچنین در روایات متعـددی آمـده است که
مهدی عجل الله تعالی فرجه الشـریف، از اولاد امام علی علیه السلام است (214حدیث) و مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف
از اولاد فاطمه علیها السـلام است (192حـدیث) و امـام مهـدی عجل الله تعالی فرجه الشـریف نهمین از اولاد امام حسـین علیه
السلام است (148حدیث) و امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشـریف از اولاد امام محمدباقر علیه السلام است (103حدیث)
و امـام مهـدی عجل الله تعالی فرجه الشـریف ششـمین اولاد امام جعفرصادق علیه السـلام است (99حـدیث)... و اینکه امام
مهدی عجل الله تعالی فرجه الشـریف فرزندامام حسن عسکری علیه السلام است (145حدیث) و نام پدر امام مهدی عجل الله
تعـالی فرجه الشـریف،حسن است (148حـدیث). برای اطلاع تفصـیلی، مراجعه کنیـدبه کتـاب منتخب الاثر، نوشـته آیت االله
صافی گلپایگانی که این احادیث را به تفصیل و با ذکر منابع و مصادرشیعی وسنی آن نقل کرده است.
لقب های مشهور آن حضرت عبارتند از "مهدی"، "قائم"، "منتظَر"، "حجت"، "خَلَف صالح"، "بقیة الله"، "منصور"، "صاحب الامر"، "ولی عصر"، "صاحب الزمان"، که معروف ترین آنها "مهدی" است. (1)
هریک از این القاب دلایلی دارد. مثلا: "مهدی" می گویند به این علت که به حق هدایت میکند؛ "قائم" می گویند چون قیام به حق می کند؛ "منتظَر" گویند چون مومنان در انتظارِ قدومِ اویند؛ "حجّت" گویند چون حجت و گواه خدا بر خلق است. (2). در نگین انگشتر حضرت نیز اینگونه نوشته شده است: “اَنا حُجَّۀ الله وَ خاصَّتِه” (3)
۱و۳) اعیان الشّیعه ج۲ ص۴۴؛ 2) بحارالانوار ج۵۱ ص ۲۸ الی ۳۱
آیادرباره امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشـریف اعتقاداتی وجود داردکه شیعه و عامه(اهل سنت)درآنها اتفاق نظر
داشته باشند؟
با رجوع به روایات موجود در منابع روایی و با نگاه به کلمات بزرگان و علمای هر دو مـذهب، به موارد متعـددی برمیخوریم
که مورد قبول و اتفاق آنها میباشد، ازجمله:
الف. هر دوگروه،ظهورحضـرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشـریف را امری قطعی می دانند. مرحوم شـهیدصدر رحمه الله
از علمای بزرگ شیعه در این باره می فرماید:
به راستی اعتقاد به حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف به عنوان پیشوای منتظر
برای تغییرجهان به جهانی بهتر، در احادیث پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم به طور عموم و در روایات اهل بیت علیهم السلام
به طورخصوص آمده است و به حدی بر این مسأله تاکیدشده است که جای هیچ شکی برای انسان باقی نمیگذارد....(1)
ناصر الدین البانی از بزرگان اهل سنت میگوید:
اما مسأله مهدی، بایددانسته شودکه درباره خروج او احادیث صحیح بسیاری واردشده است....(2)
ب. یکی دیگر از مسائل مورد قبول هر دوگروه، موضوع فراگیر بودن دعوت وحکومت حضـرت مهدی عجل الله تعالی فرجه
الشریف است.خداوند متعال در قرآن کریم به این مطلب اشاره کرده و میفرماید:
(3)؛خداونـد، به کسانی از شـما بنـدگان که ایمان
آورده و نیکوکارشوند، وعده داده است آنان را بر روی زمین خلافت دهد....
امام باقر علیه السلام درباره گستره حکومت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف فرمود:
قائم علیه السـلام 309سـال مالـک زمین میشود و در آن،حکومت میکنـد؛ همـانگونه که اهـل کهف در غارشان درنگ
کردند. زمین را پر از عدل و داد خواهدکرد، آن گونه که پر ازظلم وجورشده باشد.خداوندبرای اوشرق و غرب عالم را فتح خواهدکرد...».(1)
احمدبن حنبل(2) از رسول خداصلی الله علیه و آله وسلم نقل کرده است که فرمود:
زمین پر ازسـتم وظلم میشود. در این هنگام،شخصـی از عترتم خروج میکنـد و در مـدت هفت یا نه سال مالک کل زمین
خواهدشد. در این هنگام، زمین را پر از عدل و دادخواهدکرد.(3)
ج. هر دوگروه، اتفاق دارند که لقب منجی جهانی، «مهدی» است.
مرحوم علامه مجلسی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم نقل میکند که فرمود:
مهدی خروج میکند، درحالی که بالای سـر او ابری است و میان آن ابر،کسی است که ندا میکند: «این، مهدی خلیفه خدا
است. او را پیروی کنید».(4)
حاکم نیشابوری از علمای حـدیث عامه به سـندخود از ابوسـعید خدری نقل کرده که رسول خداصـلی الله علیه و آله وسـلم
المهدی من اهل البیت؛ مهدی، از اهل بیت است».(1)
د. هر دوگروه اعتقاد دارندکه مهدی موعود علیه السلام از فرزندان فاطمه زهرا علیها السلام است.
امام باقر علیه السلام فرمود:
«المهدی رجل من ولد فاطمه؛ مهدی مردی از اولاد فاطمه است».(2)
در روایات اهل سنت نقل شده است که رسول خداصلی الله علیه و آله وسلم فرمود:
«المهدی من ولدفاطمه(3)؛ مهدی از اولاد فاطمه است».
ه. نزول حضـرت عیسـی علیه السـلام و اقتـدای او به امـام مهـدی عجل الله تعالی فرجه الشـریف از دیگر اموری است که هر دو
گروه به آن اشاره کرده اند.
امام صادق علیه السلام فرمود:
نـازل می شـود روح الله عیسـی بـن مریـم، پس نمـاز میخوانـد[حضـرت عیسـی علیـه السـلام] پشت سـر او [امـام مهـدی علیه
السلام].(4)
رسول خداصلی الله علیه و آله وسلم فرمود:
از ما است کسی که عیسی بن مریم به او اقتداکرده و نماز میگزارد. (5)
و. معرفی و بیان علایم ظهور نیز از دیگر امور مورد اتفاق است.
جابر از امام باقر علیه السلام نقل میکند:
پس فرود می آید امیر لشـکرسـفیانی[همراه لشـکرش] به [زمین] بیداء. پس منادی از آسمان ندا دهد: «ای بیداء نابودکن قوم
[= لشکر] را. پس آنها را درخود فرو میبرد.(1)
عایشه از پیامبرصلی الله علیه و آله وسلم نقل کرده است:
لشکری آهنگ کعبه میکند. پس هنگامی که به زمین بیداء درآمدند، [زمین] همه آنها را فرو میبرد.(2)
البته موارد اتفـاقی دیگری نیز وجود دارد، ماننـد: امـدادهای الهی،طلوع خورشـیداز مغرب، مشـخصات ظـاهری امـام، فراوانی
نعمت در زمان ظهور،گسترش امنیت و عدالت در عصرظهور، رفاه و آسایش اقتصادی، غلبه اسلام بر تمام ادیان دیگر و...
(1- بحث حولال مهدی،ص103و 104.
2- ناصرالدین البانی،حول المهدی علیه السلام، مجله التمدن الاسلامی،سال1371ق.
.
55 :(24) نور -3 ).
دیدگاه انجیل ومسیحیت درباره موعودچیست؟
نام کتاب مقـدس مسـیحیان، انجیل است که به دست چهار نفرجمع آوری شـده و به نام نویسـندگان آن مشـهورگشـته است.
انجیل کنونی، مشـتمل برچهار انجیل مّتی، مرقس، لوقا و یوحنا است. اینک، متن برخی از آن بشارت ها راکه در انجیل آمده
است، میآوریم:
الف. انجیل متی:
و فورًا بعداز مصیبت آن ایام، آفتاب، تاریک گردد و
ماه، نورخود را ندهد وستارگان از آسمان فرو ریزند و قوت های فلاک، متزلزل گردد. آنگاه علامت پسر انسان در آسمان
ّ قوت وجلال
پدیدارگردد و در آن وقت،جمیع طوایف زمین،سـینه زنی کنندو پسـر انسان را ببینندکه بر ابرهای آسـمان، با
عظیمی میآید.(1)
ب. انجیل مرقس:
عیسـی،خطاب به حواریون گفت: «زنهارکسـی شـما راگمراه نکنـد؛ زیراکه بسـیاری به نام من آمـده،خواهنـدگفت که من
هستم و بسیاری را گمراه خواهند کرد
ّـ اما چون جنگ ها و اخبارجنگ ها را بشـنوید، مضـطرب مشویـد؛ زیراکه وقوع این
حوادث،ضـروری است. لیکن انتهـا، هنوز نیست؛ زیراکه امتی بر امتی و مملکتی بر مملکتی خواهنـدبرخـاست و زلزله هـا در
جای ها،حادث خواهدشدو اغتشاش ها پدیدمیآید و اینها، ابتدای دردها میباشد، لیکن شما از برای خود احتیاط کنید.
ولی از آن روز وساعت، غیر از پدر، هیچکس اطلاع ندارد، نه فرشـتگان در آسمان و نه پسر هم. پس بیدارشده و دعاکنید؛
زیرا نمیدانیدآن وقت کی میشود درشام یا نصف شب یا بانگ خروس یاصبح. مبادا ناگهان آمده،شما راخفته یابد.
(1-انجیل متی، باب 24.
2-انجیل مرقس، باب 13.)
ج. انجیل لوقا:
وکمرهـای خود را ببندیـد،چراغ هـای خود را افروخته بداریـد.خوشـا به حال آن غلامان که آقای ایشان چون آیـد، ایشان را
بیدار یابد. پس شما نیز مستعدباشید؛ زیرا درساعتی که گمان نمیبرید، پسر انسان میآید.(1)
د. انجیل یوحنا:
و بـدو قـدرت بخشـیده است که داوری هم بکند؛ زیراکه پسـر انسان است و از این تعجب نکنید؛ زیرا،ساعتی میآیدکه در
آن،جمیع کسانیکه در قبورند، آواز او راخواهندشنیدو بیرونخواهندآمد.(2)
لازم به ذکر است در انجیل و ملحقات آن، هشـتاد بارکلمه «پسـر انسان» آمده است که فقط سـی مورد آن، باحضـرت عیسـی
مسیح قابل تطبیق است؛
ّـ اما پنجاه مورد دیگر، از نجات دهنـده ای سـخن میگویـد که در آخر الزمان و پایان روزگارظهور
خواهدکرد.(3)
1-انجیل لوقا، باب 12.
2-انجیل یوحنا، باب 5.
3- مستر هاکس آمریکائی، قاموس کتاب مقدس، به نقل ازکتاب ظهورحضرت مهدی علیه السلام از دیدگاه اسلام و مذاهب
و ملل جهان، نوشته سیداسدالله هاشمی شهیدی.
چرا سطحی برداشت میکنیم؟
!!!
استاد رائفی پور